Balonlar ve stentler

Balonlar ve stentler  bacak damarlarımızı, hatta vücuttaki tüm daralan damarları açmak için kullandığımız tıbbi materyallerdir. Peki bu materyallerin farkları nelerdir?

Balonlar vücudun hemen hemen her damarında kullanılabilen cihazlardır. Damar içerisinde daralan alanda şişirilen ve sonrasında indirilerek vücut dışarısına çıkartılan cihazlardır. Yani balon işlemi sonrasında vücutta herhangi bir yabancı cisim bırakılmaz. Balonlar hem atardamarlarda hem de toplardamarlarda kullanılabilir olsa da genelde sıklıkla atardamarlarda kullanılır. Balonlar damarları çok kuvvetli bir şekilde açamazlar ancak yine de birçok durumda iyi bir seçenek olabilirler. Örneğin daralan bir damara balon anjioplasti işlemi uygulandığında, ilerleyen dönemlerde yeniden tıkanıklık olması durumunda aynı damara ve aynı bölgeye yeniden uygulanabilir. Yani balon işlemi tekrarlanabilir bir işlemdir. 

Stentler ise damar içerisinde daralan kısımlara yerleştirilen metal kafeslerdir. Bu metal kafesler yerleştirildikten sonra yeniden çıkartılamazlar. Bu nedenle kalıcıdırlar. Yani işlemden sonra damarda bir yabancı cisim olarak yıllarca kalırlar. Vücudun bu stentleri kabul etmesi bir kaç ay sürecektir. Stentler balonlara göre damarları daha kuvvetli olarak açarlar. Ancak beraberinde bazı problemleri de beraberinde getirebilirler. Stentler yer yere ve damara uygun değildirler. Örneğin eklem bölgelerine denk gelen damarlarda, aşırı hareketli bölgelerde ilerleyen yıllarda kırılabilirler veya tıkanabilirler. Bu durumda stentlerin çıkarılamayacağı için stentin içerisine yeniden bir stent yerleştirilmesi gerekebilir. Buna teleskopik stentleme veya stent içi stent yerleştirme denir. Bazen de bu sorunu çözmek için stent içi balon uygulaması yapılabilir. Tüm bunlara rağmen stentler damarlarda balonlara göre daha kuvvetli açılma sağlarlar.

Tüm balon ve stent işlemleri anjiografi odasında DSA cihazı ile gerçekleştirilir. Yani bu işlemler anjiografik bir işlemdir.

Stent ve balon anjioplasti işleminde kontrast madde adı verilen bir ilaç kullanılır. İlaçlı yapılan bu görüntüleme damarlarında daha iyi görülmesine olanak tanır. Bu ilaçlı görüntüleme yönteminin özellikle böbrek yetmezliği olan kişilerde dikkati kullanılması gerekir.

Ayrıca anjiografi işleminde radyasyon olması nedeniyle gebeler, genç bayanlar ve çocuklar başta olmak üzere bu işlemi olacak herkesin öncesinde hekimi ile olası riskleri görüşmesi gerekir.

Balon işlemleri sonrasında açılan damarların yeniden tıkanmaması, veya stent takıldı ise stentin tıkanmaması için kan sulandırıcı kullanmak gerekir. Kan sulandırıcılar eski ve yeni nesil ilaçlar olarak ikiyi ayrılır. Hangi ilacın kullanılacağı hekim tarafından ayarlanmalıdır.